Endodonti

Dişin yüzeyi temel olarak kuron ve kök olarak ikiye ayrılır. Ağız içinde gözle görünen üst kısım kuron bölümünü oluştururken, kök kısmı da adından anlaşılacağı gibi dişin ağızda tutunmasını sağlayan bölgedir. Dişin iç kısmında ise mine, dentin, pulpa, sement, kök kanalı, sinirler ve kök damarları bulunmaktadır.

Endodonti Nedir?

Halk arasında daha çok kanal tedavisi olarak bilinen endodonti tedavisinde içinde diş kökü kanalları, diş sinirleri ve diş damarları bulunan pulpa ve çevresiyle  ile ilgili hastalıklar tedavi edilir. Endodonti tedavisinin en büyük amacı çürümüş yada enfekte olmuş dişi en uzun süreyle ağızda tutmaktır. Hem rahatlık açısından hem de daha ucuz bir tedavi sağlaması açısından endodonti tedavisi hasar görmüş bir dişte dişi kurtarmak için uygulanabilecek en son yöntemlerden bir tanesidir.

Endodonti Kanal Tedavisi

Endodonti tedavisinde dişin canlı dokuları olarak bilinen sinir ve damarlar etkisiz hale getirilir.  Dişte çürükten kaynaklı oluşan boşluk, kök kanallarının iyice temizlenmesi işleminden sonra doldurulur. Bu doldurma esnasında kullanılan malzemeler tamamen biyolojik uyumludur. Dişteki boşluğu doldurma işleminde en çok dikkat edilmesi gereken şey sızdırmazlığın sağlanmasıdır. İğne ucundan kat kat küçük bir boşluk bile ileriki dönemlerde hasta için olumsuz durumlara yol açabilir. Diş hekiminin tecrübesi ve el becerisi bu aşamada oldukça önemlidir.

Endodonti diş tedavisi hakkında yaygın olarak bilinen yanlışlardan bir tanesi, tedavi esnasında hastanın ağrı ve acı hissetmesidir. Bu algı tamamen yanlış olmakla birlikte tedavi sırasında hasta lokal anestezi sayesinde herhangi bir ağrı yada acı hissetmez. Dişin temizlenmesi ve kök kanallarının genişletilmesi için kullanılan cihazların gelişen teknoloji sayesinde oldukça ileri seviyede olmasından dolayı kanal tedavisi işlemleri çok rahat bir şekilde yapılır. Başka herhangi bir özel olumsuz durum olmaması durumunda normal bir kanal tedavisi ortalama 1-2 saat içinde tamamlanır.

Diş hekimliğinin önemli dallarından bir tanesi olan endodonti tedavisi sıcak ve soğuğa hassas dişlere, özellikle geceleri ağrıya sebep olan dişlere ve iltihap ve bakteri biriktiren dişlere uygulanır.

Endodonti Tedavisi İçin Belirtiler

Dişin canlılık özelliğini kazandıran sinir ve damarların içinde bulunduğu pulpa bölgesi başta çürüme olmak üzere herhangi bir sebep yüzünden zedelenmiş olabilir. Bu bölgenin zedelenmesi ile savunmasız hale gelen sinir ve damarlar bakterilere karşı daha savunmasız olabilirler. Bunun sonucunda ise dişte bakteri ve iltihap oluşabilir.

Kanal tedavisi gerektiren durumlardan bir diğeri de kendisini özellikle geceleri hissettiren diş ağrısıdır. Şiddetli diş ağrıları endodonti tedavisinin gerekliliğini gösteren en yayın belirtilerden bir tanesidir.

Pulpa bölgesi zedelenmiş dişler sıcağa ve soğuğa karşı aşırı hassasiyet gösterirler. Soğuk bir su damlasının kök kanallarına girmesi yada sızması kişiye büyük bir acı ve sızıntı verebilir.

Kanal tedavisinin gerekli olduğunu gösteren gözle görülür belirtileri de vardır. Diş renginin kararması bunlardan bir tanesidir. Dişin şekli her ne kadar sağlık gibi görünse de diş minesi başta olmak üzere dişin iç kısımlarında meydana gelen bir çürüme dışarıya koyulaşmış bir renk olarak yansır.

Diş etleri de endodonti tedavisi için bir gösterge olabilirler. Sorunlu dişin çevresindeki diğer dişlerde şişme ve hassasiyet de endodonti tedavisi için bir belirti olabilir.

Dişteki ağrı endodonti tedavisinin en yaygın belirtilerinden bir tanesidir. Ancak her ağrıyan dişe kanal tedavisi yapılmaz. Ağrıyan bazı dişler hafif çürüklere sahip dişler de olabilir. Hafif çürüğe sahip dişlerdeki ağrı, çürük kısmın dişten temizlenmesiyle normal bir dolgu işlemiyle tedavi edilebilir. Normal bir dolgu işlemi kanal tedavisi için önleyici bir tedavi konumundadır da diyebiliriz.

Kanal Tedavisinin Nedenleri

Dişlere farklı farklı zamanlarda bir takım restorasyon işlemleri yapılabilir. Bu işlemler birbirleriyle uyumsuz olabilirler. Yeni tedavi edilen bir dişin durumu, çok önceden tedavi edilmiş bir dişi olumsuz etkileyebilir.

Diş çevresinde meydana gelen yeni çürükler daha derine inebilir. Normal bir dolgu işleminde dişin çürük kısmının çok iyi temizlenmemesi sonraki yıllarda çürüğün köke doğru ilerlemesine neden olabilir.

Kazalardan sonra da kanal tedavisine ihtiyaç duyulabilir. Kazalarda dişlere gelebilecek herhangi bir şiddetli ve ani darbe dişin yapısında çatlama ve kırılmalara neden olabilir. Böyle bir durumda kaza öncesi sağlam bir dişin pulpa bölgesi zarar görmüşse kanal tedavisine ihtiyaç duyulabilir. Ayrıca şiddetli bir darbe dişin içindeki canlı dokuları öldürebilir.

Gece uyurken yada sinirlenirken diş sıkma ve gıcırdatma, olması gerekenden yüksek yapılan dolgu işlemleri ve uyumsuz restorasyonlar da endodonti tedavisinin nedenlerindendir.

Uzun süre iyileştirilemeyen dişeti ve çevresinde meydana gelen hastalıklar dişin iltihaplanmasına neden olur. Böyle durumlarda da çare olarak endodonti tedavisi uygulanabilir.

Endodonti Uzmanı

Endodonti dişin canlı elemanlarını bünyesine tutan pulpaya kadar gelmiş her türlü diş hastalıklarının tedavisini yapan diş hekimliğinin bir dalıdır. Bu dal tamamen uzmanlık gerektirdiği için bir endodonti uzmanı hem pratikte hem de teoride kanal tedavisi eğitimi alarak uzman ünvanını alır. Endodonti uzmanlarına ayrıca endodontist denir.

Endodonti Uzmanı Kanal Tedavisinde Ne Yapar?

Endodonti uzmanı kanal tedavisine başlamadan önce diş röntgeninden diş kökünde ve çevresindeki iltihaplanmalara bakar.

Uygulama yapılacak dişi lokal anestezi uygular. Bu aşamadan sonra hasta dişinde yapılacak işlemlerin acısını ve ağrısını duymaz.

Endodonti uzmanı dişe açtığı kaviteden pulpa bölgesini bakterilerden ve enfekte olmuş dokulardan temizler. Bu işlemin ardından kök kanallarını da iyice temizler. Tüm bu işlemlerden sonra dişte oluşan boşluğu doldurarak tedaviyi sonlandırır.